Masa odebranych odpadów komunalnych
Mniej wytwarzamy odpadów, więcej ich segregujemy i przekazujemy do recyklingu – tak jednym zdaniem można podsumować mijający rok pod kątem gospodarowania odpadami komunalnymi w Stargardzie.
W 2015 r. z terenu naszego miasta odebrano ponad 26.000 Mg odpadów komunalnych tj. o ok. 4.000 Mg odpadów mniej niż w 2014 r.
Około 21.400 Mg (82%) odpadów wytworzyli mieszkańcy objęci gminnym system gospodarowania odpadami komunalnymi. Pozostałe, 4.600 Mg (18%) odpadów komunalnych powstało na nieruchomościach niezamieszkałych.
Bezpośrednio z nieruchomości zamieszkałych odebrano ok. 19.400 Mg odpadów. Natomiast do EKOPUNKTU mieszkańcy dostarczyli ok. 2.000 Mg (10%) odpadów wysegregowanych, tj. o ok. 1.000 Mg więcej niż w 2014 r.
Z terenu miasta odebrano łącznie 7.540 Mg odpadów selektywnie zgromadzonych (tj. 30% z ogólnej masy wytworzonych odpadów komunalnych): odpadów opakowaniowych, ulegających biodegradacji, wielkogabarytowych, remontowych, niebezpiecznych oraz innych. Z tego 6.730 Mg (89%) pochodziło z gospodarstw domowych, a 810 Mg (11%) z nieruchomości niezamieszkałych.
Mieszkańcy Stargardu coraz lepiej i więcej segregują odpady komunalne. W 2015 r. odebrano ponad 1.800 Mg odpadów opakowaniowych, tj. o 130 Mg (o 8%) więcej niż w 2014 r. Z tego 1.470 Mg (82%) odpadów zostało wytworzonych w ramach gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.
Wzrosła również ilość wysegregowanych odpadów: ulegających biodegradacji o 8%, odpadów niebezpiecznych o 10% oraz odpadów wielkogabarytowych o ok. 240%. Spadła przy tym ilość odpadów zbieranych przez gminę z „dzikich” wysypisk, co jest efektem przyjętych w Stargardzie rozwiązań, m.in. wyższych niż w innych gminach standardów świadczenia usługi odbioru odpadów przez gminę, podniesienia świadomości ekologicznej mieszkańców oraz kontroli strumienia odpadów komunalnych pochodzących z nieruchomości niezamieszkałych.
Z miejsc, na których zlokalizowane zostały „dzikie” wysypiska w ciągu całego 2015 roku zabrano 26,62 Mg odpadów. Masa zebranych odpadów zmniejszyła się w stosunku do 2014 r. ponad czterokrotnie (w 2014 r. – ok. 114 Mg), a w stosunku do 2013 r. – osiemdziesięciokrotnie (w 2013 r. ponad 2.100 Mg).
Na stałym poziomie utrzymała się ilość odebranych odpadów zmieszanych. Spadła natomiast ilość odbieranych odpadów remontowych oraz innych pozostałych odpadów zbieranych selektywnie.
W 2015 r. od statystycznego mieszkańca Stargardu objętego systemem odebrano ok. 311 kg odpadów komunalnych. Z tej ilości 98 kg stanowiły odpady wysegregowane, które poddane zostały recyklingowi, odzyskowi lub ponownie wykorzystane, z czego:
- 21 kg stanowią odpady opakowaniowe,
- 27 kg odpady ulegające biodegradacji;
- 7 kg odpady wielkogabarytowe;
- 41 kg odpady remontowe,
- 1 kg odpady niebezpieczne.
Statystyczny mieszkaniec Stargardu wytwarza o 9 kg mniej odpadów w ciągu roku niż statystyczny mieszkaniec województwa zachodniopomorskiego.
Zagospodarowanie odpadów komunalnych
Ponad 25.000 Mg (97%) odpadów zostało poddanych odzyskowi. Natomiast ok. 800 Mg (3%) zostało unieszkodliwionych poprzez składowanie. Wytworzone odpady w większości zostały zagospodarowane przez spółkę miejską ZZO Stargard w miejskiej regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych w Łęczycy. Dla przypomnienia przed wdrożeniem sytemu tj. przed 2013r. proporcje te były odwrócone tj. ok 80% odpadów było składowanych, a tylko 20 % było poddawanych recyklingowi.
Osiągnięte poziomy odzysku i recykling
W 2015r. po raz pierwszy osiągnięto wymagany poziom ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji kierowanych do składowania. Zdeponowanych na składowisku zostało 36,2 % tych odpadów na dopuszczalne 50,0 % (w 2013 r. poziom osiągnięty przez Stargard wyniósł 94,7 %, a w roku 2014 r. – 61,6 %). Tak znaczna redukcja ilości odpadów ulegających biodegradacji przeznaczonych do składowania została osiągnięta dzięki selektywnej zbiórce odpadów „u źródła”, w tym selektywnej zbiórce odpadów zielonych oraz uruchomieniu w lipcu 2014 r. regionalnej instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów i kompostowni w Łęczycy.
Osiągnięty przez Gminę Miasto Stargard poziom masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania w latach 2012-2015 [%].
Osiągnięto wymagany poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła za rok 2015 – osiągając 20,4 % na wymagane 16,0% (w 2013 r. osiągnięto 10,59 % na wymagane 12,0 %, w 2014 r. –15,4 % na wymagane 14,0%). Na wynik ten istotny wpływ miało zwiększanie stopnia i jakości segregacji odpadów komunalnych „u źródła” oraz uruchomienie instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych w Łęczycy.
Poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła osiągnięty przez Gminę Miasto Stargard w 2012-2015 [%].
Osiągnięto także wymagany poziom recyklingu odpadów remontowych w takim stopniu, jaki zakładany jest do osiągnięcia w 2020 r. W 2015 r. osiągnięto 100,0 % na wymagane 40,0 % (2013 r. osiągnięto 92,85% na wymagane 36,0 %, w 2014 r. – 94,7 % na wymagane 38,0 %).
Poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami odpadów komunalnych innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych osiągnięty przez Gminę Miasto Stargard w 2012-2015 [%].
W maju 2015 r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Szczecinie, nałożył na Gminę Miasto Stargard karę w wysokości prawie 15.000 zł za nieosiągnięcie wymaganego w 2013 r. poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła.
Kara ta, na wniosek Prezydenta Miasta Stargard, została zawieszona na okres do dnia 01.07.2017 r. Po upływie wyznaczonego terminu planowane jest wystąpienie z wnioskiem o umorzenie kary. Umorzenie kary może nastąpić w przypadku, gdy gmina podejmie działania naprawcze tj. po usunięciu przyczyn, z powodu których kara ta została nałożona, a organ stwierdzi, że działania te były skuteczne i spowodowały osiągnięcie poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła, w kolejnych latach sprawozdawczych tj. w 2015 i 2016 r. W przypadku nieusunięcia tych przyczyn, kara będzie podlegała ściągnięciu.
W związku z tym, ZUK wspólnie z ZZO Stargard Sp. z o.o. oraz MPGK Sp. z.o.o. określił strategiczne działania, które będą realizowane w kolejnych latach, w celu osiągnięcia w 2015 i 2016 r. wymaganych poziomów recyklingu i umorzenia nałożonej kary finansowej.
Pomimo obecnego osiągania przez Miasto wymaganych poziomów recyklingu, w latach 2018-2020 r., niezbędne będzie wzmożenie działań m.in. w zakresie zwiększania prawidłowej segregacji odpadów, ponieważ w kolejnych latach wymagane poziomy znacznie wzrosną (w 2018 r. – 30,0%, w 2019 r. – 40,0% i 2020 r. – 50,0%), a bez wspólnego wysiłku przy segregacji odpadów, gmina będzie miała problem z osiągnięciem wymaganych poziomów odzysku i będzie narażona na wysokie kary.
Ilość przyjętych przez ZUK deklaracji
W 2015 r. złożonych zostało 4.837 deklaracji (632 zostały złożone przez Wspólnoty i Spółdzielnie Mieszkaniowe, a 4.205 przez indywidualnych właścicieli nieruchomości), tzn. 100% nieruchomości zamieszkałych objętych było systemem. Kwota przypisu należności wyniosła ok. 8.800.000.
Koszty funkcjonowania gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi
2015 rok rozpoczął się realizacją nowej, dwuletniej umowy na odbiór odpadów, przy czym w trakcie postępowania przetargowego na wyłonienie Operatora – weryfikacji poddane zostały koszty odbioru odpadów z nieruchomości oraz funkcjonowania Ekopunktu. Koszty z tego tytułu wzrosły w 2015 w stosunku do roku poprzedniego o ok. 35%. Biorąc pod uwagę dodatkowo niewielki wzrost kosztów zagospodarowania odpadów (2%) i zarządzania systemem (12%) „dopłata” z innych niż wpłaty mieszkańców źródeł w budżecie miasta do funkcjonowania systemu wzrosła z ok. 680.000 w 2014 do ok. 2.200.000 w 2015 roku.
Koszty związane z realizacją zadania polegającego na zarządzaniu system, odbieraniu i zagospodarowaniu odpadów w 2015 r. wyniosły ok. 10.900.000 i kształtowały się następująco:
- Koszt odbioru odpadów – ok. 5.000.000;
- Koszt zagospodarowania odpadów – ok. 4.500.000;
- Koszt zarządzania systemem – ok. 1.400.000.
Windykacja należności
Należności były wnoszone z niewielkim opóźnieniem, jednakże wymagana kwota została wpłacona w 99,6%. Do osiągnięcia tego wyniku przyczynił się m.in. sprawnie działający, dogodny system poboru opłat.
W 2015 wystawiono 1.650 upomnień. Zmiana ustawy dała również możliwość przekazania tytułów wykonawczych do Urzędów Skarbowych, w związku z czym pod koniec 2015 przekazano 512 tytułów za 2013 i 2014 oraz część za 2015 na kwotę ponad 62.000.
Zmiana metody naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi
W lutym 2015 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która zobowiązała gminy do dokonania zmian w obowiązujących przepisach miejscowych.
W wielu gminach, m.in. w Stargardzie zapisy ustawy zmieniającej spowodowały konieczność dokonania zmian i przebudowania systemu naliczania opłat. W efekcie, 2015 rok był poświęcony zmianom przepisów prawa miejscowego w tym zakresie, podjęto pięć nowych uchwał „śmieciowych”.
W wyniku przeprowadzonych analiz i konsultacji m.in. z Radnymi i zarządcami nieruchomości, przyjęto w Stargardzie od 01.01.2016 nową metodę naliczania opłat – od gospodarstwa domowego oraz ustalono nowe stawki.
Koniec roku 2015 upłynął na wdrażaniu nowych rozwiązań i przygotowaniu systemu do nowej metody naliczania opłaty (m.in. w wyniku tych zmian wszyscy właściciele nieruchomości zobowiązani byli do złożenia deklaracji zmieniających).
